Geçtiğimiz yıllarda borsada bir çok mağduriyet oluşturan keriz silkelemesi olayları hakkında sorular gelmekte. Keriz silkeleme ne demek, nasıl yapılıyor diye merak eden yatırımcılar için ayrıntılı bir makale kaleme aldık. İyi okumalar.
Bu Yazıda Bulabilecekleriniz
Borsada Keriz Silkeleme Nedir?
Belirli kuralları bulunan ve organize edilmiş bir şekilde denetlenen bir yapı ile çalışan hisse senedi piyasasında, yatırımcı; sunulan emtialar üzerinden düzenli bir şekilde kar elde etmeyi amaçlar. Güvenilir ve düzenli bir piyasa olduğu için de borsa piyasasında arz talep çok yüksek bir orana ulaşmaktadır ve bu durum kişi ve kurumları bir araya getirirken, bazen acemi yatırımcılar için de tehlikeli bir ortam oluşmaktadır. Bu ortam içerisinde de keriz silkeleme gibi riskler yer almaktadır.
Borsa piyasasında fazla kazanma gibi bir hırsa sahip olan kişiler, birçok yalan haber ve dolandırma yollarından etkilenerek zarara uğramaktadır. Bu zararlı durumlardan birisi olan keriz silkeleme, manipülasyon ve spekülasyon gibi farklı terimler ile alakalı olarak ortaya çıkmaktadır. Borsada keriz silkeleme, birtakım yalan haberlerin borsa piyasasında hızlı bir şekilde yayılması ve yeni yatırımcıların tuzağa düşürülmesi yöntemidir. Ahlaki açıdan yanlış bir yol olsa da keriz silkeleme yalan haberler ile acemi yatırımcıları paniğe yöneltip para kaybetmelerini sağlamaktır.
Borsada Keriz Silkeleme Nasıl Yapılır?
Bu işlem için borsa piyasasında öncelikle manipülasyon işlemi yapılmalıdır. Manipülasyon için gelişen durum içerisinde keriz olarak adlandırılan acemi yatırımcı, kerizi kandıran akıllı yatırımcı, manipülasyon sağlayan borsa temsilcisi, kerize fon sağlayan sermaye sahibi, hisseler ve yatırım araçlarından yükseliş sayesinde karlar elde eden kişi veya kurumlar bulunur. Yani borsada bir manipülasyon gerçekleştirildiğinde, bu işin içinde birçok kişi yer alacaktır. Fakat manipülasyon sonucunda kaybeden sadece keriz yatırımcı olacaktır.
Manipülasyon sağlamak için piyasada bir yatırımcının elinde herhangi bir şirkete ait bolca hisse senedi yer almalı ve bu hisse senetlerini yüksek rakamlardan satmak istemelidir. Eğer bu senetler yüksek bir değere sahip değilse, hisselerin ciddi bir yükseliş gösterdiğini ve olumlu gelişmeler yaşandığını yansıtabilecek sahte haberler oluşturmaya başlar.
Başarılı bir manipülatör haber kaynaklarını kullanarak yeni yatırımcıların etkileneceği bu haberleri giderek internet ve sosyal medya üzerinden yayar ve acemi yatırımcı da doğru düzgün araştırma yapmadan bu hisse senetlerini alarak, hisse senedine değer kazandırmaya başlar.
Acemiler giderek daha fazla hisse senedi aldığında, artan bu hisse senedi değerlerinde elinde bolca bulunan manipülatör artık zamanı geldiğinde yüksek fiyattan satışa çıkması gereken hisse senetleri için birden fiyatı düşürerek satış işlemi yapmaya başlar. Bu durumda yalan haber gerçekleştiren kaynaklar ise acemi yatırımcılara daha fazla alım yapılması ile bu fiyat düşüşünün durdurulabileceğini ifade ederler.
Duyduğu haberlere itibar eden acemi yatırımcı, büyük bir miktar ile neredeyse tüm parasıyla bu hisse senedini almaya başlar ve düşük fiyatlı hisse senetleri artık yüksek bir fiyata ulaştığı için keriz silkeleyen kişiler işledikleri bu plan ile düşük fiyatlı senetlerini yüksek rakamlar ile satarak yüksek bir kar elde ederler. Bazen de yüksek yatırım imkanı bulunan kişiler, üzerinde oynama yapılabilecek hisseler aldırılarak, keriz olarak adlandırılan yeni yatırımcının etkilenmesi ve yine aynı şekilde manipülasyon uygulanarak keriz silkeleme yapılması mümkündür.
Aslında keriz silkeleme için piyasada acemi yatırımcı olmasa dahi zengin bir yatırımcıdan yararlanarak acemi yatırımcının kandırılması veya halka açık bir şirketin fiyatlarını yükseltmek için borsa temsilcileri ile alım satım yapılarak keriz silkeleme yapılması gibi yöntemler de bulunmaktadır. Hatta bazen bir iş adamı kendi şirket hisselerini borsada satarken, bir bölümünü farklı bir kişiye finans kaynağını da kendisi sağlayarak aldırır ve böylece keriz silkeleme yöntemi yine karlı bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Hisse senedi piyasalarında merak edilen bir başka konu ise ölü kedi sıçraması. Bu konuyu da ölü kedi sıçraması ne demek başlıklı makaleden ayrıntılı şekilde öğrenebilirsiniz.
