Hisse senedi piyasalarında hisse fiyatını etkileyen çok sayıda faktör var. Bunlardan bir tanesi de tahta yapıcılar olarak ifade edilebilir. Peki kimdir bu tahta yapıcılar? Tahtacı olarak adlandırılan bu kişiler kimdir, ne iş yaparlar? İşte bu yazımızda borsada tahtacı nedir sorusuyla ilgili akıllarınızda kalan tüm soru işaretlerini gideriyoruz..
Bu Yazıda Bulabilecekleriniz
Tahtacı Ne Demek?
Adından da anlaşılacağı üzere tahtacı tahtayı yapan kişi anlamına geliyor. Peki ne alaka diyeceksiniz. Yani borsada ne tahtası yapıyor bu kişiler? Şöyle ki bundan yıllar önce Borsa İstanbul’da hisse senedi almak ve satmak isteyenlerin emirleri tahtalara yazılmaktaydı. Dolayısıyla her hissenin bir tahtası vardı. Paylaşılan alış-satış emirleri tahtalara yazılarak fiyatlarda eşleşme yapılır, bu şekilde hisse fiyatlarının değişimleri takip edilebilirdi. Tabi işler dijitale geçtikten sonra bu tahtalar ortadan kalktı. Artık tahta yerine hisse alım-satımlarını hissenin derinliğinde görebiliyoruz. Yani derinlikli ekranlar aracılığıyla hangi hissede ne kadar alıcı ne kadar satıcı var bu bilgileri görüntüleyebiliyoruz. Yani tahta kavramı eski statüsünü artık yansıtmıyor. Dolayısıyla tahtacı kavramı da o statüde değil aslında. Öyle ki günümüzde tahtacı veya tahta yapıcı ifadesi hisse senedinde çok büyük sayıda paya sahip balina olarak ifade edilen yatırımcılara deniliyor.
Tahta yapıcı bir hisse fiyatını etkileyebilecek potansiyele sahip, hisse takasında bunu başarabilecek pay sahibi olan kişi veya gruplar olarak ifade edilebilir. Tahtacı istediğinde hissenin fiyatını yukarı sürme potansiyeline sahip olduğu gibi baskılama potansiyeline de sahiptir. Tabi burada direkt olarak tahtacı ne dediyse o olacak gibi bir durum yok. Hisselerde patronla ters düşen tahtacıların batma ihtimali bile doğabileceğini unutmamak gerekir. Özellikle açığa satış veya VİOP tarafında işlem yapan tahtacılar bu anlamda patronlarla bilgi alışverişi içerisinde değilse veya içeriden bilgi almıyorlarsa riske açıktırlar.
Tahta Yapıcı Hisse Fiyatlarını Nasıl Etkiler?
Tahtacılar bazen patronların kendileri veya yakınları olmaktadır. Bu tarz durumlarda zaten içeriden bilgi sahibi olan tahtacı olumlu bir haber gelmeden önce çok yüksek miktarda lotlar alarak hisseyi yukarıya sürebilir. Sonrasında olumlu kap haberleriyle desteklenen hisse senedinde yüksek kazançlar elde etme imkanı bulabilirler. Yine aynı şey olumsuz haber akışları için de geçerlidir. Önceden olumsuz haber geleceğini bilen tahta yapıcı henüz haber piyasaya düşmeden satışa geçerek hisse fiyatını aşağı çeker. Gelecek olumsuz haber akışıyla beraber yaşanacak olumsuz durumdan erken bir şekilde kaçış olur.
Tahta yapıcılar zaten halka açık olan hisse payının büyük çoğunluğunu ellerinde tuttuklarından hisse fiyatına yön vermeleri de zor olmamaktadır. Tabi bazı durumlarda çeşitli spekülasyonlar yaparak hisse fiyatlarını etkileyebiliyorlar. Bu tür durumlarda SPK bültenlerinde bazı tahta yapıcı isimlere ceza kestiği de görülmektedir. Tabi her tahta yapıcı için bunlar geçerli olmuyor. Bazen spekülasyon, manipülasyon ne ararsanız oluyor hissede ama hiç bir ceza almadıkları veya çok saçma cezalar aldıkları da olabiliyor. Twitter, telegram benzeri sosyal medya uygulamaları aracılığıyla küçük yatırımcıya hisse pazarlayıp hisse fiyatını yükselttikten sonra da kendi hisselerini satan ve kar eden tahta yapıcılar da günümüzde oldukça popüler olmaya başlamıştır.
Hisse Senedi Tahtasında Tahtacının Kim Olduğu Nasıl Bulunur?
Aslında bu çok kolay bir şey değildir. Yani bir hissenin tahta yapıcısını isim olarak bilmek zor olabilir. Yatırımcılar genellikle hisse senedi takasında en yüksek paya sahip aracı kurum veya bankaları tahta yapıcı olarak adlandırıyorlar. Ancak bu kurumlar bu işlemleri kendileri yapmıyor. Yani bu kurumları aracı olarak kullanan kişiler yaptığı için tahta yapıcılar yüksek lota sahip aracı kurumlar değil, o lotların asıl sahipleri olmaktadır.
Bazen patronlar da kendi hisse senetlerinde tahtacı olabilmektedir. Bu duruma örnek olarak Rıza Kutlu Işık, Adnan Çolak, Galip Öztürk gibi isimler örnek verilebilir. Bu kişiler piyasada aynı zamanda piyasa yapıcı olarak ta ün salmış isimler olarak dikkat çekmektedir. Bu kişilerin Borsa İstanbul’da birden fazla hisse senedi vardır. Bu tarz patronun aynı zamanda tahta yapıcı olarak rol üstlendiği hisselerde yatırımcıların ekstra dikkatli olmaları gerekmektedir.
Döviz Piyasasında da Tahta Yapıcı Var mı?
Tahta yapıcılar sadece hisse senedi piyasalarında mı var gibi sorulara da cevap vermek gerekirse evet diyebiliriz. Yani en azından döviz piyasasında bir tahta yapıcı olmadığını belirtebiliriz. Forex piyasasında işlem yapılan ürünler milyonlarca yatırımcının işlem yaptığı finansal enstrümanlardır. Bir kişinin eurusd kontratlarının büyük bölümünü tutması mümkün olmadığı gibi çok farkı değişkenlerin etkili olduğu fx piyasasında işlem gören ürünlerde tahta yapıcı bulunmadığını belirtebiliriz.
Doların TL karşısındaki değeri ya da euronun dolar karşısındaki değeri bir tahta yapıcı tarafından değil piyasa tarafından belirlenmektedir. Piyasadaki arz talep ile bu ürünlerde fiyatlamalar oluşmaktadır. Borsada da aslında arz ve talebe göre fiyatlar oluşur ancak belirli sayıda halka arz edilmiş lot sayısı vardır. Bu nedenle hisse senetlerini manipüle etmek daha kolaydır. Döviz piyasasını güncel olarak takip etmek için https://anlikdoviz.co adresini ziyaret edebilirsiniz.
