İnşaat Demir Fiyatları Ne Kadar? 1 Ton Demir Fiyatı Ne Kadar Oldu?

İnşaat maliyetlerinin gün geçtikçe arttığı belirtiliyor. Tabi maliyetlere kıyasla, bina satış fiyatlarında dikkat çekici bir artış var. Ev fiyatlarında yaşanan yükselişler sonrası yeni nesil çin ev almak giderek zorlaşan bir hale geldi. Bir de artan kira fiyatları vatandaşların belini bükmeye başladı. Peki ev maliyetlerini artıran faktörlerden olan inşaat demir fiyatları ne kadar? İnşaat demiri fiyatlarında nasıl bir artış yaşandı ve bu artışın maliyetlere etkisi ne oldu?

İnşaat Demir Fiyatları Ne Kadar?

Demir, yapısı bakımıyla bir ham madde olarak görüldüğünden kendi içerisinde bir piyasaya sahiptir. Aynı zamanda Türkiye ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturan demir madeni fiyatları gün geçtikçe farklılık göstermektedir. Her ne kadar demir fiyatları şehirlere göre farklılık gösterse de arada dikkat çeken bir fiyat farkı bulunmamaktadır. Şehir ve ilçelere göre 1 ton demir fiyatlarını açıklayacak olursak;

Dipnot: Bu fiyatlar 29 Kasım 2021 tarihli veriler esas alınarak verilmiştir. Fiyatlar 1 ton demir fiyatı olarak hesap edilmektedir.

Türkiye’de Demir Fiyatları Neden Artıyor?

İnşaat demir fiyatları, döviz kuruyla entegre bir şekilde değişiklik göstermektedir. Bunun en büyük sebebi Türkiye’nin demir ham madde ihtiyacının büyük bir miktarını yurtdışından karşılamasıdır. Özellikle demir- çelik sektörü ve inşaat sektörü Türkiye’de ciddi bir rağbet görmektedir. Bu sebeple demir piyasasında gerçekleşen herhangi bir fiyat değişimi hem üreticileri hem de tüketicileri derinden etkilemektedir. Özellikle 2020 verileriyle 2021 verileri kıyaslandığında demir piyasasındaki fiyat artışının oldukça alışılmadık bir şekilde olduğu gözlemlenmektedir.

Sebeplerinden bahsedecek olursak, Türkiye’nin özellikle 2018 yılı sonrası ekonomik bir düşüşe geçmesi ve döviz kurlarının sürekli bir artış içerisinde olması, haliyle demir fiyatlarına da olumsuz bir şekilde etkilemiştir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir detay bulunmakta. Aylık verileri incelediğimizde, dolar kurunun sabit ilerlediği zamanlarda bile demir fiyatlarının artış gösterdiğini gözlemlemekteyiz. Buna sebep olarak birçok ekonomik durum gösterilse de demir piyasasını inceleyen çoğu uzmana göre bu artışların sebebinin, Çin Halk Cumhuriyeti ülkesinin, inşaat demiri üzerinde fazlaca bir talep oluşturması olduğu söylenmekte.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin yüksek inşaat demiri talebinden sonra Türkiye’de demir fiyatları yaklaşık 1 aylık süreçte 1300 TL’lik bir artış göstermiştir. Demir üretimi konusunda en büyük ihracat ülkelerinden olan Çin Halk Cumhuriyeti’nin Türkiye’ye uyguladığı vergilerin artması da Türkiye inşaat demir fiyatlarını yükseltici etkilerden olmuştur.

Türkiye’de bulunan demir sektörü öncüleri ülkedeki diğer sektörlere göre daha çok yurtdışıyla etkileşim içerisindedir. Özellikle artan döviz fiyatları sebebiyle yurtdışındaki şirketlerin Türkiye ile demir ticareti artış göstermiştir. Ancak bu durum her ne kadar olumlu bir etki yaratmış gibi düşünülse de ülkemizde demir ticaretiyle uğraşan firmalar yurtdışına sunduğu fiyatların aynısını ülke içerisindeki firmalara da sunmaktadır. Haliyle Türk Lirası’nın alım gücü düştüğü için demir fiyatları da bir o kadar artış göstermiştir.

Dünya’da Demir Fiyatları Neden Artıyor?

Özellikle son birkaç yıldır etkisini sürdüren Covid-19 virüsünün oluşturduğu pandemi ortamı küresel çapta tüm piyasaları olumsuz etkilemiş bulunmakta. Bu olumsuz etki demir sektörüne de ciddi bir düşüş yaşattı. Özellikle demir ham maddesi küresel çapta faaliyet gösteren birçok sektörün temelini oluşturmakta bu sebeple pandemi süreci boyunca üretim kısmında yaşanan gerileme ve eksiklik birçok ülkenin ve ülkelerin içerisinde bulunan sektörlerin demire olan talebini arttırmış, haliyle bu durum demir arzında da ciddi bir artışa sebebiyet vermiştir.

Arz zincirinin baskıya uğraması, demir ham maddesi fiyatlarında da yüksek bir artışa sebep olmuştur. Bunların dışında küresel çapta demir hammaddesinde yaşanan fiyat artış sebeplerini ele alacak olursak;

Çin Halk Cumhuriyeti ekonomisinin yükseliş dönemine girmesi sebebiyle demir hammaddesinde oluşturduğu yüksek küresel talep dünyada demir hammaddesi kıtlığına sebebiyet vermiştir. Aynı zamanda Çin Halk Cumhuriyeti ülkesinin sanayisinde kullanılan demir hammaddesi neredeyse dünyanın %50’lik bir rezervini oluşturuyor.

Başka bir sebebi ele aldığımızda, demir arzını karşılayan firmalar, demir hammaddesinin ortaya çıkarılması ve talepleri karşılamak için üretimi hızlı bir ivmeye taşımış durumda. Demir hammaddesinin ortaya çıkarılması ciddi bir yakıt kullanımı gerektirdiğinden ve özellikle petrolün tükenme sorunu sebebiyle yaşadığı fiyat artışı, demir hammaddesinin fiyat artışı sebeplerinde ciddi bir rol oynamaktadır.

Son olarak, taleplerin artması uluslararası taşımacılık yapan lojistik firmalarını fazlaca yoğun bir döneme soktuğundan, lojistik firmaları büyüme yatırımları yapmış ve bu yatırımlar taşımacılık fiyatlarını da oldukça etkilemiştir. Bu durum demir hammaddesinin taşınmasında da etkili olduğu için, demir hammaddesi fiyatında artış meydana getirmiştir.